360 :: panoramiczna podróż sferyczna w 2663 odcinkach

W otwartej trumnie spoczywa ubrane w szlachecki kontusz ciało Mikołaja Gostkowskiego, zmarłego w 1827 roku burgrabiego krakowskiego.

W tej krypcie pochowano członków rodzin Wielopolskich i Szembeków. W trumnach ozdobionych białym, czerwonym lub czarnym aksamitem spoczywają kobiety; w marmurowej trumnie stojącej u wejścia leżał książę Jan Wielopolski z Pieskowej Skały (zm. 1688).

"Ciało swe wielkiém umartwieniem trapił, oprócz zwyczajnych w zakonie postów, siedm kwadragezym w rok na wzór S. Patriarchy Franciszka pościł; na lat kilkadziesiąt przed śmiercią mięsa i ryb niejadał, leguminami tylko się zasilając. Napojów innych oprócz piwa przez lat 62. nie zażywał. Habitem połatanym, wytartym i podlejszym od innych, ciało pokrywał w lecie i w zimie, nawet, by w najcięższe mrozy, sukienki zimowéj na się nie wziął tylko na jutrznią i do mszy. W celi jego nic dwornego niebyło, tylko brewiarz, dyscyplina i książki do czytania. Takim darem czystości od Boga był obdarzony, że nieznał co to jest zmaza cielesna, i pewnemu spowiednikowi swemu powiedział: „Nie znam tego diabła?” [...]
A w duchu będąc zawsze wesoły i z Bogiem złączony, ledziusieńkiém skonaniem zasnął w Panu. Przeżywszy lat wieku swego 86, w zakonie 62. Na pogrzéb jego zeszedł się wielki tłum ludzi, a małe dziatki znosiły wiele kwiatków i obsypali ciało męża Bożego na marach leżące. Ciało jego przez wiele lat było całe i wolne, a gdy miejsca dla innych nie zostało, pozostawione było w jednéj framudze i długo tak stało. Aż pobożna pewna senatorka kazała dla niego sprawić trumnę dębową, w któréj dobrze zamkniętéj dotąd spoczywa. — Proszkiem utartym z koronki jego ubogiej, któréj zażywał, niektóre osoby na febrę uleczone się być wyznawały. Z czego Bogu na wieki niezmierzona cześć i chwała. Amen." (Floryan Jaroszewicz: Matka świętych Polska..., 1767).

Tak dawniej chowano zmarłych zakonników - anonimowo, bez trumny, kładąc ich ciała na piasku. Wedle dawnego obyczaju, reformaci przeczuwając nadchodzącą śmierć powinni udać się na Bielany, na Srebrną Górę, i przynieść stamtąd okrągły wapienny kamień, który miał być ich pośmiertną "poduszką pokutną", znakiem surowego życia zakonnego.

Pod przeciwległą ścianą w trumnie ze szklanym wiekiem leży zmarły w 1726 roku biskup Mikołaj (Michał) Szembek, syn Franciszka Szembeka, głównego fundatora kościoła. Jako osoba duchowna pełnił funkcję opata cystersów w Mogile, dziekana krakowskiej kapituły katedralnej i biskupa pomocniczego w Krakowie.