360 :: panoramiczna podróż sferyczna w 2665 odcinkach

W dniach 5-23 marca 2007 roku, z myślą o potrzebie odkrywania i przypominania kart najnowszej historii, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie wspólnie z Konsulatem Generalnym Ukrainy w Krakowie, pod honorowym patronatem Prezydenta Miasta Krakowa, przygotował wystawę fotograficzną "Wielki głód na Ukrainie 1932-1933".

Wystawa przedstawia 16 plansz dokumentujących bezprecedensową zbrodnię totalitarnego systemu stalinowskiego przeciwko narodowi ukraińskiemu z lat 1932-1933. Stalinowskie władze zastosowały konfiskatę żywności wobec ludności Ukrainy. Według ocen badaczy z powodu głodu na Ukranie zmarło od 3,5 do 7 milionów osób, z których 1/3 stanowiły dzieci. Działania te spowodowały wyniszczenie narodu ukraińskiego oraz zmianę mapy etnicznej Europy.

Wystawa ma na celu przybliżenie opinii publicznej nieznanych dotąd archiwalnych dokumentów dotyczących Wielkiego Głodu na Ukrainie oraz uznanie przez międzynarodową społeczność wydarzeń z lat 1932-1933 za jedną z najbardziej okrutnych zbrodni popełnionych w XX wieku w Europie. Większość prezentowanych dokumentów została niedawno odtajniona przez Służbę Bezpieczeństwa Ukrainy.

W świetle ujawnionych dokumentów NKWD, była to zaplanowana akcja wymierzona w niepodległościowe dążenia Ukrainy i "klasowych wrogów", za jakich reżim komunistyczny uznawał chłopów posiadających ziemię. Fakt tej zbrodni był negowany aż do upadku ZSRR. Wszelkie wypowiedzi na ten temat były karane jako przestępstwa "propagandy antysowieckiej".

"Od strony północnej ulicy Szerokiej stoją dziś trzy domy, z których środkowy, potężny (Nr. 2), złożony z dawniejszych dwóch kamienic, był własnością rodziny Landau i rodzin z nią skoligaconych (Quelwasser, Markusfeld i t. p.). Dwie były rodziny Landau w Krakowie: lewici i nielewici, lecz z lewitami skoligaceni. Niniejsza kamienica należy do rodu nielewitów, których praojcem w Krakowie był Samuel, syn Saula, rabina w Przedborzu, głowa opozycji kahalnej w r. 1780. [...] Kamienica Landauów była w ghetcie drugą podług wielkości i była szacowana w r. 1773 na 11.200 złp. Mieszkało w niej kilkanaście rodzin, czyli zwyż 100 dusz. Była ona jedną z najreprezentatywniejszych; do dziś widzimy monumentalne, szerokie schody, sklepione korytarze i obszerne pokoje, które godzi się obejrzeć. Istnieje na Kazimierzu tradycja, że kamienica ta pochodzi z XIV wieku i była własnością Spytka z Melsztyna." (Majer Bałaban: Przewodnik po żydowskich zabytkach Krakowa, Kraków 1935).