360 :: panoramiczna podróż sferyczna w 2660 odcinkach

Po 1937 roku państwo czechosłowackie zdążyło wystawić prawie 10 tysięcy (!) takich żelbetowych konstrukcji, zwanych potocznie řopíkami, a oficjalnie - lekkim umocnieniem wz. 37. Jak wiadomo z historii, nic mu to nie pomogło, bo Niemcy i tak zaanektowały Sudety w wyniku układu monachijskiego...

Historia wydobycia pirytu sięga w tych okolicach co najmniej połowy XVI wieku. Minerał znajdował zastosowanie przy produkcji kwasu siarkowego w tzw. witriolejniach. Złoża wyczerpały się na przełomie XVIII i XIX wieku, później surowiec sprowadzano aż z Miedzianki w Rudawach Janowickich.

Dający się łatwo rozkołysać granitowy głaz jest jedną z atrakcji turystycznych Szklarskiej Poręby. Z racji kształtu Niemcy zwali go Zuckerschale – cukiernicą. Wedle podań Chybotek stanowi kryjówkę diabła bądź zagradza dostęp do ukrytego skarbca. Jego uroki tak opiewał Bogusz Zygmunt Stęczyński w swoim poemacie Szląsk. Podróż malownicza w 25-ciu pieśniach (ok. 1850):

"Ale nad wszystkie owe kamienie i skały,
Uderza swym widokiem wzrok nasz zadumiały,
Kamień ogromny Miską cukru nazywany,
Co swoją równowagą jest utrzymywany;
Jakgdyby sobie powstał czarodziejską sztuką,
Że go burze nie zwalą, pioruny nie stłuką;
Opiera się zuchwale powietrza odmianom
I przewodzi pod sobą kamiennym bałwanom
Co się jedne na drugich dumnie opierają;
A wieśniacy ciekawych gości zapewniają:
„Że djabeł na tem miejscu dla tego ich złożył,
„Ażeby się w nich kryjąc, niémi ludzi trwożył.”
Ale ta Miska cukru zuchwałością dzika
Jest olbrzymiego wzrostu, ledwie się dotyka
Kamieni jakby mrówek przy sobie na ziemi,
Co niby od niechcenia leżą rzuconemi;
A ona swym ogromném ciałem się rozpiera
Na powietrzu, i dumnie w około poziera;
Jak bohater, co toczył z wrogami bój srogi,
Pokonał ich, i z wzgardą rzucił pod swe nogi,
Dumny swojem zwycięztwem; – tak ta, nad skałami
Unosząc się, przedstawia swój cud nad cudami!
I – chociaż okolica swą rozmaitością
Zadziwia i pociąga miłą ciekawością,
Chociaż nieprzeliczone ma kamieni składy,
Urwiska i przepaście a w nich wodospady;
Chociaż witryoleju, szkła daje wyroby,
A niémi pracującym, do życia sposoby...
Nic nie zdoła powagi ująć owéj skale
Co całéj okolicy panuje spaniale,
Co sprawia cień nie mały gdy słońce dogrzewa
Albo daje schronienie gdy deszcz lub ulewa.
Jestto prześliczny poród przed wiecznéj natury,
Gdy ona utworzywszy doliny i góry:
W kilka tysięcy wieków potężna jej siła
Spychając morze niżéj, ten głaz zostawiła
Pomiędzy namułami, które deszczów wpływem
Zniknęły, kamień został szczególnym podziwem.".

Wikipedia: "Kościół zbudowany w VI wieku na resztkach starożytnych ruin, był przez długi czas ośrodkiem religijnego życia licznej kolonii greckiej osiadłej w Rzymie. Druga część nazwy kościoła zapożyczona została od greckiego klasztoru Kosmidion w Konstantynopolu lub greckiego przymiotnika 'piękny'. Proste i surowe wnętrze posiada w środku nawy głównej tzw. Schola Cantorum, miejsce gdzie zbierano się na naukę śpiewu kościelnego, ozdobionego różnokolorową mozaiką typu Kosmatów (cosmatesco), podobnie jak baldachim i posadzka. Kościół został pod koniec XIX wieku odnowiony i z tego czasu pochodzą freski w apsydach. W podziemiach do których można zejść schodami, znajdują się kolumny i bloki granitu ze starej świątyni Cerery. W pierwszej kaplicy po lewej stronie zobaczyć można interesującą chrzcielnicę, przerobioną z antycznego sarkofagu. W jednym z bocznych ołtarzy kościoła przechowywana jest jako relikwia czaszka św. Walentego".

Pół roku wcześniej uruchomiony przy klasztorze browar otrzymał – jako jedenasty na świecie – ceniony certyfikat «Authentic Trappist Product». Warzony w nim tripel wyróżnia się niecodziennym dodatkiem liści z eukaliptusów, których uprawa jest specjalnością tutejszych zakonników.

O miejscu tym pisała Ewa Bieńkowska w swoich Spacerach po Rzymie (Warszawa 2010): "Dno doliny zajmuje stare opactwo alle Tre Fontane, znów jedno z tych ustroni rzymskich, gdzie historia splata się z legendą, autentyczność z kulawym naśladownictwem, świętość z urokiem sielskości; dziś (na szczęście) sztucznie utrzymywanej na terenach, które przeznaczone są do nowoczesnej zabudowy. Legenda powiada, że gdy w roku 67 święty Paweł został ścięty, jego głowa potoczyła się i podskoczyła trzy razy. W tych miejscach wytrysnęły trzy źródła – naiwnie wyobrażałam sobie, że je zobaczę. Nie ma ich, natomiast są trzy kościółki na pamiątkę tych trzech podskoków. Rozsypane w zaniedbanym ogrodzie, w przerzedzonej zieleni; świetnie można sobie wyobrazić pielgrzyma, który przysiada w cieniu i rozplątuje zawiniątko z jedzeniem.
Opactwo Trzech Fontann tak słynęło łaskami, że papieże i sam cesarz Karol Wielki składali tu kosztowne dary. W średniowieczu zostało oddane cystersom z Francji i tutaj święty Bernard miał widzenie Schodów Niebiańskich, po których wchodziły dusze uwolnione od mąk czyśćcowych dzięki mszom odprawianym w ich intencji. Idea dla Kościoła bardzo płodna (duchowo i finansowo). Ale tenże święty był tak zgorszony życiem w Rzymie, że zakazał swym braciom opuszczania klasztoru – jedyna obrona jest w szczelnym zamknięciu się przed złem. Bracia więc chorowali i marli na malarię, ale ich niewinność wyszła z próby obronną ręką".