360 :: panoramiczna podróż sferyczna w 2663 odcinkach

"Nazwa placu pochodzi od... łacińskiej nazwy Strasburga - Argentoratum. Jan Burckhardt, długoletni mistrz ceremonii na dworach trzech kolejnych papieży, wybudował sobie w 1503 roku opodal plac (via Sudaria 44) jedyny w tej części miasta dom w stylu gotyckim. Na pamiątkę swojego rodzinnego miasta Strasburga nazwał go Torre Argentina, i tak utarła się nazwa tego węzłowego placu. Dwa tysiące lat temu w tym miejscu znajdowała się Kuria Pompejusza - miejsce zebrań senatu, gdzie 15 marca 44 roku dokonano najsłynniejszego morderstwa w starożytności. To tu właśnie rozegrała się dramatyczna scena zamachu na Cezara. "To przemoc" - krzyknął i w tym samym momencie wtopiono mu sztylet w szyję, odwrócił się i jeszcze rylcem do pisania przebił rękę zamachowca. Usiłował się wyrwać i wtedy ugodziły weń dziesiątki takich ciosów. Wydał ostatni okrzyk i padł na ziemię, zakrywając twarz togą." (Adam Broż: Rzym i Watykan. Przewodnik, Rzym 1988).

"Kapitol dzisiejszy nic starożytnego nie zachował. Budynek wielki o trzech skrzydłach w podkowę, z wieżą zupełnie banhofową w środku głównego korpusu, z galeryjką biegnącą wzdłuż szczytów i posągami na niéj tu i owdzie, przypomina wszystko inne prócz historyi starożytnéj." (Adam Darowski: Przechadzki po Rzymie, Lwów 1888).

"Pośrodku placu zgrabna fontanna Giacoma della Porta z wystającym z niej egipskim obeliskiem postawionym tu w XVIII wieku. W czasach antycznych, jeszcze przed zbudowaniem Panteonu, na terenie tym, stanowiącym część Pola Marsowego, znajdowały się termy Agryppy wraz z ogrodami i sztucznym jeziorem (by użyć dzisiejszego języka - wielki kompleks rekreacyjny). W 80 roku pożar zniszczył tę część miasta, dając poniekąd możliwość jej rozbudowy, w tym skonstruowania jednej z najbardziej znanych budowli Europy - Panteonu.

Pierwszym zleceniodawcą konstrukcji był Marek Agryppa, zięć Augusta. W 27 roku p.n.e. powstaje tu świątynia na planie prostokąta, która służyć ma szerzeniu kultu rodziny panującej. Świątynia ta padła ofiarą pożaru w 80 roku, po którym cesarz Hadrian (podobno według własnego projektu) wznosi w latach 118-125 nowy budynek, który podziwiać możemy do dziś. Wspomnienie po poprzednim znajduje wyraz jedynie w inskrypcji (odnowionej w XIX wieku), która znajduje się na architrawie: M[arcus] Agrippa L[ucii] f[ilius] co[n]s[ul] tertium fecit (Zbudował Marek Agryppa, syn Lucjusza, konsul po raz trzeci)." (Wojciech Ponikiewski: Rzym i jego czarna arystokracja. Spacerownik historyczny, Warszawa 2009).

W ostatnią niedzielę miesiąca można zaoszczędzić kilkanaście euro i zwiedzić muzea za darmo... Wystarczy tylko odstać swoje w monstrualnej kolejce (widoczny odcinek to może ćwierć jej długości!).