360 :: panoramiczna podróż sferyczna w 2668 odcinkach

"Świątynia posiada charakter późnogotyckiego kościoła odmiany śląskiej. Ściany wzniesiono w konstrukcji zrębowej i oszalowano je gontem. Kościół składa się z nawy i węższego zamkniętego trójbocznie prezbiterium z dobudowaną zakrystią. Od zachodu do nawy przylega wieża o konstrukcji słupowo-ramowej z pochylonymi ścianami, zwieńczona cebulastym hełmem, płynnie przechodzącym w ostrosłup. Ściany izbicy wieży oszalowano pionowo z listwowaniem, ozdobną koronką i okrągłymi otworami. Nawę i prezbiterium nakrywają oddzielne dachy wielopołaciowe o różnej wysokości kalenicy, kryte blachą. Obiekt obiegają otwarte soboty z wydatnymi dachami gontowymi." (Szlak Architektury Drewnianej, Kraków 2005).

Modrzewiowy kościółek to jedna ze starszych świątyń na Pogórzu Śląskim; zbudowany w początkach XVI wieku, przetrwał do dziś bez większych przeróbek. W nawie warto zwrócić uwagę na oryginalną młodopolską polichromię na stropie: koronacji Matki Boskiej towarzyszy kilkunastu polskich świętych, a u jej stóp widnieje alegoria Polski w osobie umierającego powstańca, znad którego zrywa się orzeł trzymający miecz.

"Kościół [...] datowany jest na XVI w., natomiast w 1658 r. został przebudowany w stylu barokowym. Kościół o konstrukcji zrębowej, posiada ściany oszalowane pionowo z listwowaniem, a jego podmurówka osłonięta jest wydatnym kołnierzem gontowym. Ściany nawy usztywnione są lisicami. Szersza nawa i wielobocznie zamknięte prezbiterium nakryte są jednolitym dachem wielopołaciowym o jednej kalenicy, na przedłużeniu prezbiterium znajduje się zakrystia, również zamknięta wielobocznie. Po północnej stronie prezbiterium zachowała się murowana ściana dawnej kaplicy. Od zachodu przylega do nawy dwukondygnacyjna wieża konstrukcji słupowo-ramowej o prostych ścianach oszalowanych pionowo i poziomo; wieżę nakrywa hełm kopulasty zwieńczony obeliskiem, pokryty blachą. Na dachu nawy umieszczona jest sześcioboczna wieżyczka sygnaturkowa z pozorną latarnią." (Szlak Architektury Drewnianej, Kraków 2005).

Od 20 lat, od czasu wybudowania nowego, murowanego kościoła, stara świątynia stoi zaniedbana i nieużywana. Cenne obrazy przeniesiono, część ozdób z ołtarzy i ambony została rozkradziona, a tymczasem z boku prezbiterium zaczęła się zapadać podłoga, a zimą po wnętrzu buszują kuny...

"Kościół św. Andrzeja w Osieku zbudowano najprawdopodobniej w latach 1538-49 na miejscu poprzedniego. Nie jest wykluczone, że fundatorem świątyni był Seweryn Boner. W końcu XV i na początku XVII w. kościół służył jako zbór kalwiński. Obecna wieża powstała w latach 1610-17, a soboty i nowa zakrystia w 1732 r. Kościół wielokrotnie był remontowany m.in. w latach 1645-47, w 2. poł. XVII w. i w 2. poł. XIX w. W 1907 r. w Osieku wybudowano nowy kościół murowany - od tego czasu drewniany kościół nie jest użytkowany. [...]
Wewnątrz kościoła, na stropach i ścianach zachowały się resztki malowideł z XVI, XVII i XVIII w. Do najcenniejszych zabytków wyposażenia należy zaliczyć kamienną chrzcielnicę z herbem Fogelweder z pocz. XVI w, płytę nagrobną Samuela Bethmana z 1576 r., manierystyczny ołtarz św. Karola Boromeusza z lat 1645-47, epitafium Mikołaja i Beaty z Mirowa Porębskich z tego samego okresu oraz ołtarz boczny Najświętszej Marii Panny z 1702 r. Swoimi kształtami zachwycają barokowy ołtarz główny i rokokowa ambona w kształcie łodzi z 2. poł. XVIII w, barokowy krucyfiks, a także posągi Matki Boskiej i św. Jana Ewangelisty." (Szlak Architektury Drewnianej, Kraków 2005.)

Uwaga dla zwiedzających: w kościele nie ma instalacji elektrycznej, a ponieważ otaczają go rosłe dęby, w środku jest bardzo ciemno! Nie liczcie więc, że na żywo będzie wyglądał jak na naświetlanej kilkanaście sekund panoramie...