360 :: panoramiczna podróż sferyczna w 2668 odcinkach

"Najwyższym szczytem w zachodniej części Karkonoszy jest leżący na Śląskim Grzbiecie Wielki Szyszak (czes. Vysoké Kolo, 1509 m). Jednocześnie jest czwartą pod względem wysokości górą w Karkonoszach i najwyższą granitową, chociaż sam jej wierzchołek tworzy żyła aplitu, ciągnąca się do Wielkiego Śnieżnego Kotła. Wierzchołkowa część Wielkiego Szyszaka pokryta jest rumowiskiem skalnym. [...] Główny Szlak Sudecki znakowany kolorem czerwonym omija go od strony północnej, jedynie zimą prowadzi przez niego zimowy wariant szlaku (stoki północne są zimą mocno oblodzone i zagrożone zejściem lawin). [...] Na szczycie Wielkiego Szyszaka znajduje się ruina pomnika. Na pomysł wystawienia pierwszego w Niemczech pomnika cesarza Wilhelma I, zmarłego 9 marca 1888 roku, wpadli członkowie jeleniogórskiego Męskiego Towarzystwa Gimnastycznego (Männer Turnverein) na swym posiedzeniu w dniu 22 marca tego roku (stąd data na tablicy, która została wmurowana w kamienny kopiec). Początkowo planowano wybudowanie pomnika na wierzchołku Śmielca, ale że na Wielkim Szyszaku łatwiej było o budulec, zmieniono plany i 6 maja na jego szczycie pojawiła się delegacja, która wyznaczyła farbą obrys pomnika. Właściwe prace trwały w dniach 27-28 maja i zakończyły się postawieniem kopca o bokach 4x4 m z wielką, 1-metrową literą W na szczycie i wmurowaniem w marmurowe ramy tablicy w kształcie Krzyża Żelaznego (najwyższe niemieckie odznaczenie) z odpowiednim napisem, upamiętniającym cesarza oraz budowniczych. Dzisiaj pomnik jest mocno zdewastowany." (Waldemar Brygier: Karkonosze polskie i czeskie. Przewodnik, Piastów 2013).

Pierwszy kościół stanął w tym miejscu decyzją cesarza Wilhelma II, który pragnął upamiętnić swojego dziada, cesarza Wilhelma I. Potężna neoromańska budowla, zwieńczona 113-metrową iglicą, została poświęcona w 1895 roku. Niespełna pół wieku później, w listopadzie 1943 roku, aliancki nalot bombowy obrócił ją w gruzy; ocalała jedynie część wieży i przedsionka.

Rozpisany konkurs na projekt nowego kościoła wygrał w 1957 niemiecki architekt Egon Eiermann. Początkowo planowano całkowite rozebranie ruin, jednak pod naciskiem opinii publicznej zachowano zniszczoną wieżę jako symbol antywojenny, wpisując ją w centrum całego kompleksu, między główną nawę a dzwonnicę.

Świątynię zbudowano na planie ośmiokąta przy użyciu prefabrykowanych elementów betonowych, wspartych na stalowej konstrukcji. Podwójne ściany pozwoliły na odizolowanie wnętrza od odgłosów ruchu ulicznego i zainstalowanie podświetlenia dominującego elementu wystroju, którym są utrzymane w niebieskiej tonacji witraże, złożone z 21292 pojedynczych barwnych fragmentów. Ich twórcą był Francuz Gabriel Loire, zainspirowany witrażami z katedry w Chartres. Ponad ołtarzem wisi prawie 5-metrowa rzeźba zmartwychwstałego Chrystusa, odlane z tombaku dzieło Karla Hemmetera.