Wielki kamieniołom piaskowca powstał przed I wojną światową za sprawą ówczesnego właściciela majątku Kozy, barona Mariana Czecza, który około 1921 roku sprzedał go Powiatowemu Zarządowi Drogowemu w Białej. Aż do lat 70. wydobyte kruszywo (do 100 tysięcy ton rocznie!) transportowane było 2,5-kilometrowej długości kolejką linową wprost na stację kolejową, później wykorzystywano już samochody. Największy kamieniołom Beskidów Zachodnich zamknięto ostatecznie w 1994 roku; obecnie pełni funkcje rekreacyjne.
Pisał Kazimierz Sosnowski w swoim pionierskim artykule o Beskidzie Małym: "Największy atoli kamieniołom znajduje się we wsi Kozy, u podnóża Hrobaczej Góry, na Jarmarczym Groniku, który zaopatruje w kamień drogowy rządowe gościńce w Polsce. Niedawno nabyty od bar. Czecza przez nasz rząd, urządzony po nowoczesnemu, zatrudniający przeszło stu robotników, ma przez duże rozmiary, przez parowe piece do łamania i sortowania kamieni na cztery rodzaje wielkości, przez góry nagromadzonych hałdów, baraki robotnicze, przez kolejkę linową, dowożącą kamień na stację kolejową — charakter dużej fabryki czy kopalni." (Wierchy rocznik III, 1925).
Udostępnij
