360 :: panoramiczna podróż sferyczna w 2668 odcinkach

"Księżna Danuta, Maćko i Zbyszko bywali już poprzednio w Tyńcu, ale w orszaku byli dworzanie, którzy widzieli go po raz pierwszy - i ci podnosząc oczy, patrzyli ze zdumieniem na wspaniałe opactwo, na zębate mury biegnące wzdłuż skał nad urwiskami, na gmachy stojące to na zboczach góry, to wewnątrz blanków, spiętrzone, wyniosłe i jaśniejące złotem od wschodzącego słońca. Z tych okazałych murów i gmachów, z domów, z budowli przeznaczonych na rozliczne użytki, z ogrodów leżących u stóp góry i ze starannie uprawnych pól, które wzrok z wysoka ogarniał, można było na pierwszy rzut oka poznać bogactwo odwieczne, nieprzebrane, do którego nie przywykli i którym zdumiewać się musieli ludzie z ubogiego Mazowsza. Istniały wprawdzie starożytne a możne opactwa benedyktyńskie i w innych częściach kraju, jak na przykład w Lubuszu nad Odrą, w Płocku, w Wielkopolsce w Mogilnie i w innych miejscach, żadne wszelako nie mogło porównać się z tynieckim, którego posiadłości przewyższały niejedno księstwo udzielne, a dochody mogły budzić zazdrość nawet ówczesnych królów." (Henryk Sienkiewicz: Krzyżacy).

Zorganizowany przez tutejszych obrotnych zakonników I Targ Benedyktyński odbył się w dniach 16-17 czerwca 2007 roku. Na kilkunastu stoiskach prezentowano produkty firmowane przez lokalny klasztor oraz inne zgromadzenia z Polski i zagranicy. Na zdjęciu widać z jednej strony przetwory (m.in. konfitury z płatków róży) sporządzone przez siostry dominikanki z Gródka w Krakowie, z drugiej - podpisującego książki ojca Leona Knabita.

Przy okazji: czemu dziewczyna w niebieskiej kurtce ma ją założoną na lewą stronę? Czyżby króliczek Playboya na piersi nie licował z powagą otoczenia? :-).

Do Mogiły, wsi położonej u ujścia Dłubni do Wisły, zakon cystersów sprowadził biskup krakowski Iwo Odrowąż około roku 1225. Pierwszy kościół konsekrowano w tym miejscu w roku 1266; budowlę wielokrotnie trawiły pożary, zaś jej obecna postać pochodzi w zasadzie z końca XVIII wieku. Zwracająca uwagę polichromia na sklepieniach naw jest dziełem Jana Bukowskiego z roku 1918.

"Klasztor iest przy tym Kościele, nazywa się właśnie Clara Tumba, Zakonników Cystercyensów: ci każdy dzień niemal w każdą godzinę Pana BOGA prosząc, żyją w wielkiey czuyności y Obserwancyi Zakonney, są prawymi naśladowcami Oyca swoiego Bernarda Świętego. Maią w swym Kościele Obraz CHRYSTUSA Pana, albo Passyą sławną wszystkiemu Krakowowi, y inszym postronnym ludziom, dla Cudow, ktore przy tym Obrazie Pan BOG czynię raczy. Maią przezacne Relikwie Świętych Pańskich, to iest, Głowę Świętego Donata y Erazma Biskupow y Męczennikow, y Theodora Żołnierza y Męczennika, Świętego Wawrzyńca niemal cała ręka, kości napalone, znak wielkiego męczeństwa, także y Świętey Agnieszki Panny y Męczenniczki dobrze znaczna Relikwia, y inszych Świętych Relikwii bardzo wiele zacznych iest, iako goleni, ramiona, palce, ziebra, grzbiety, zęby, y inszych wiele członkow, ktorych poważna starożytność imion niewyraziła." (Kleynoty Stołecznego Miasta Krakowa albo Kościoły, y co w nich iest widzenia godnego y znacznego, przez Piotra Hiacyntha Pruszcza krótko opisane, powtornie zaś z pilnością przeyźrzane, y do druku z additamentem nowych Kościołow y Relikwii Ś. podane, z pozwoleniem Zwierzchności Duchowney Roku Pańskiego 1745).

"W ramieniu wschodniem krużganku jest wejście do kapitularza czyli sali narad mnichów. Zachowane dotąd sale takie w klasztorach wąchockim i koprzywnickim i do niedawna istniejąca w jędrzejowskim, wskazują na przepych architektury romańskiej tutaj zastosowanej w kolumnach, sklepieniach, w portalu i przeźroczach. Nie brakło tym wnętrzom i polichromii i średniowiecznej, której w zabytkach pozostały ślady. Tu w Mogile sala ta kwadratowa utraciła swój typ, ma sklepienie zwykłe beczkowe, podpasane gurtą czyli arkadą dla dźwigania ściany na piętrze; w chwili, gdy wprowadzono cele, zatraciła sala swój styl pierwotny — interesu artystycznego nie przedstawia." (Władysław Łuszczkiewicz: Wieś Mogiła przy Krakowie, Kraków 1899).

Kilkadziesiąt lat temu podczas renowacji odkryto na zapleckach przyściennych ław malowidła z ok. 1600 roku, przedstawiające moralitety z życia cysterskich mnichów. Spod tego samego pędzla pochodzą także postacie ewangelistów na drzwiach kapitularza.